فیلیپ کاتلر از جمله نویسندگان و متفکران حوزه بازاریابی است که همواره در تلاش است تا با مقالات و کتاب هایش ایدههای نوین را به مخاطب عرضه کند. اگرچه از اولین چاپ کتاب نسل سوم بازاریابی سالها است که میگذرد، همچنان مخاطبان و طرفداران زیادی دارد و همچنان سودمند و قابل استفاده است.
نسل اول و دوم بازاریابی
کاتلر در نسل اول بازاریابی به تولید انبوه تمرکز داشته است و طبق آن دیدگاه، فروش و بازاریابی را مترادف میداند.
او در ادامه، نسل دوم بازاریابی را مطرح میکند که با اصطلاح STP توصیف میشود و در اصل محوریت بحث کتاب او است. اصلاح STP شامل موارد زیر است:
• بخشبندی
• انتخاب بازار هدف
• جایگاهیابی
نسل سوم بازاریابی کاتلر
او پس از تعریف نسل اول و دوم به سراغ نسل جدیدی، یعنی نسل سوم بازاریابی، میرود. او در نسل سوم روح انسان را در کنار سایر عوامل در نظر میگیرد. منظور او از روح انسان، دیدگاهی مشابه هرم مازلو است؛ یعنی صرفاً توجه به نیازهای مادی ندارد. او عقیده دارد که منظورش از روح انسان نیازهای معنوی، عمیق و ارزشگرایانه افراد است؛ چراکه افراد صرفاً برای رفع نیازهایشان خرید نمیکنند، بلکه می خواهند اصول و ارزش هایشان هم رعایت شود. این دیدگاه اهمیت توجه به ارزش مشتریان را مشخص میکند که دیدگاه بهروزتر از دیدگاههای قبلی است. نسل اول دیدگاهی محصول محور دارد که در ادامه با انقلاب فناوری اطلاعات نسل دوم یعنی مشتری محوری پدید می آید. اما با ظهور فناوریهای نوین نسل سوم یعنی ارزش محوری مطرحشده است.
البته تغییرات جوامع نیز در شکلگیری این دیدگاه بی تاثیر نبوده است. به نظر کاتلر، وجود شبکههای اجتماعی موجب سهولت ارتباط افراد با یکدیگر و همچنین اضافه شدن منابع اطلاعاتی آنها شده است. در نتیجه افراد بهتر میتوانند خواستههای هم را بفهمند و قدرت چانهزنی هم افزایش خواهد یافت. این دیدگاه ارتباط افقی میان مشتریان را تبیین میکند، درحالیکه قبلاً تنها ارتباط عمودی میان کسب و کار و مشتری مطرح بود.
کتاب نسل سوم بازاریابی کاتلر برچه اصلی متمرکز است؟
یکی از نکات کلیدی که در این کتاب میآموزید، تلاش برای ایجاد رابطه عمیق میان مشتری و فروشنده است به طوریکه بتوانید به گونه ای با آنها برخورد کنید که مشتری وفادار شما باشد. البته این رابطه دو طرفه است و برای ایجاد آن شما هم باید تلاش کنید و به مشتری عشق بورزید و به او بفهمانید که در صورت خرید از شما، ارزشهای بزرگی را به دست می آورد، چیزی که فراتر از ارزش مادی خرید است. درراه رسیدن به این رفتار باید استراتژی هایتان را چه در بازاریابی و چه درفروش بر اساس صداقت در نظر بگیرید.
کتاب نسل سوم بازاریابی توسط حمیدرضا ایرانی و اصغررحمتی ترجمه و انتشارات آریاناقلم آن را به چاپ رسانده است. ویژگی ممتاز این ترجمه، روان بودن و ویراستاری علمی آن است به طوریکه کتاب باوجود تخصصی بودن، بهسادگی قابل فهم است.
کاتلر پسازاین کتاب، ، کتاب نسل چهارم بازاریابی را نیز تالیف کرده است که تمرکز آن بیشتر بر دیجیتالی شدن و تاثیر دنیای دیجیتال در بازاریابی است.